kāizōngmíngyìzhāngdìyī
开宗明义章第一
zhòngníjū
céngzǐchí
zǐyuē
xiānwángyǒuzhìdéyàodào
yǐshùntiānxià
mínyònghémù
仲尼居，曾子持。子曰：?先王有至德要道，以顺天下，民用和睦，
shàngxiàwúyuàn
rǔzhīzhīhū
上下无怨。汝知之乎？?
céngzǐbìxíyuē
cānbùmǐn
hézúyǐzhīzhī
曾子避席曰：?参不敏，何足以知之？?
zǐyuē
fūxiào
dézhīběnyě
jiàozhīsuǒyóushēngyě
fùzuò
wúyǔrǔ
子曰：?夫孝，德之本也，教之所由生也。复坐，吾语汝。?
shēntǐfāfū
shòuzhīfùmǔ
bùgǎnhuǐshāng
xiàozhīshǐyě
lìshēnhángdào
yángmíngyú
?身体发肤，受之父母，不敢毁伤，孝之始也。立身行道，扬名于
hòushì
yǐxiǎnfùmǔ
xiàozhīzhōngyě
fūxiào
shǐyúshìqīn
zhōngyúshìjūn
zhōngyúlìshēn
后世，以显父母，孝之终也。夫孝，始于事亲，忠于事君，终于立身。
dàyǎ
yún
wúniàněrzǔ
yùxiūjuédé
《大雅》云：‘无念尔祖，聿修厥德。’?
tiānzǐzhāngdìèr
天子章第二
zǐyuē
àiqīnzhě
bùgǎnèyúrén
jìngqīnzhě
bùgǎnmànyúrén
àijìngjìnyúshìqīn
ér
子曰：?爱亲者，不敢恶于人；敬亲者，不敢慢于人。爱敬尽于事亲，而
déjiàojiāyúbǎixìng
xíngyúsìhǎi
gàitiānzǐzhīxiàoyě
fǔxíng
yún
yìrényǒuqìng
zhàomín
德教加于百姓，刑于四海。盖天子之孝也。《甫刑》云：‘一人有庆，兆民
làizhī
赖之。’?
zhūhóuzhāngdìsān
诸侯章第三
zàishàngbùjiāo
gāoérbùwēi
zhìjiéjǐndù
mǎnérbùyì
gāoérbùwēi
suǒyǐchángshǒuguì
在上不骄，高而不危；制节谨度，满而不溢。高而不危，所以长守贵
yě
mǎnérbùyì
suǒyǐchángshǒufùyě
fùguìbùlíqíshēn
ránhòunéngbǎoqíshèjì
érhéqí
也。满而不溢，所以长守富也。富贵不离其身，然后能保其社稷，而和其
mínréngàizhūhóuzhīxiàoyěshīyúnzhànzhànjīngjīngrúlínshēnyuānrúlǚbóbīng
民人。盖诸侯之孝也。《诗》云：?战战兢兢，如临深渊，如履薄冰。?
qīngdàfūzhāngdìsì
卿大夫章第四
fēixiānwángzhīfǎfúbùgǎnfú
fēixiānwángzhīfǎyánbùgǎndàofēixiānwángzhīdéxíngbùgǎnháng
非先王之法服不敢服，非先王之法言不敢道，非先王之德行不敢行。
shìgùfēifǎbùyán
fēidàobùxíng
kǒuwúzéyán
shēnwúzéháng
yánmǎntiānxiàwúkǒuguò
hángmǎn
是故非法不言，非道不行；口无择言，身无择行；言满天下无口过，行满
tiānxiàwúyuànè
sānzhěbèiyǐ
ránhòunéngshǒuqízōngmiào
gàiqīngdàfūzhīxiàoyě
shī
yún
天下无怨恶：三者备矣，然后能守其宗庙。盖卿大夫之孝也。《诗》云：
sùyèfěixiè
yǐshìyīrén
?夙夜匪懈，以事一人。?
shìzhāngdìwǔ
士章第五
zīyúshìfùyǐshìmǔ
éràitóng
zīyúshìfùyǐshìjūn
érjìngtóng
gùmǔqǔqíài
érjūn
资于事父以事母，而爱同；资于事父以事君，而敬同。故母取其爱，而君
qǔqíjìng
jiānzhīzhěfùyě
gùyǐxiàoshìjūnzézhōng
yǐjìngshìchángzéshùn
zhōngshùnbùshī
取其敬，兼之者父也。故以孝事君则忠，以敬事长则顺。忠顺不失，
yǐshìqíshàng
ránhòunéngbǎoqílùwèi
érshǒuqíjìsì
gàishìzhīxiàoyě
shī
yún
sùxīng
以事其上，然后能保其禄位，而守其祭祀。盖士之孝也。《诗》云：?夙兴
yèmèi
wútiǎněrsuǒshēng
夜寐，无忝尔所生。?
shùrénzhāngdìliù
庶人章第六
yòngtiānzhīdào
fēndìzhīlì
jǐnshēnjiéyòng
yǐyǎngfùmǔ
cǐshùrénzhīxiàoyě
gùzìtiān
用天之道，分地之利，谨身节用，以养父母，此庶人之孝也。故自天
zǐzhìyúshùrén
xiàowúzhōngshǐ
érhuànbùjízhě
wèizhīyǒuyě
子至于庶人，孝无终始，而患不及者，未之有也。
sāncáizhāngdìqī
三才章第七
céngzǐyuēshènzāixiàozhīdàyě
曾子曰：?甚哉，孝之大也！?
zǐyuē
fūxiào
tiānzhījīngyě
dìzhīyìyě
mínzhīhángyě
tiāndìzhījīng
érmínshìzézhī
子曰：?夫孝，天之经也，地之义也，民之行也。天地之经，而民是则之。
zétiānzhīmíng
yīndìzhīlì
yǐshùntiānxià
shìyǐqíjiàobùsùérchéng
qízhèngbùyánérzhì
xiān
则天之明，因地之利，以顺天下。是以其教不肃而成，其政不严而治。先
wángjiànjiàozhīkěyǐhuàmínyě
shìgùxiānzhīyǐbóài
érmínmòyíqíqīn
chénzhīyúdéyì
érmín
王见教之可以化民也，是故先之以博爱，而民莫遗其亲，陈之于德义，而民
xìngháng
xiānzhīyǐjìngràng
érmínbùzhēng
dǎozhīyǐlǐlè
érmínhémù
shìzhīyǐhàowù
ér
兴行。先之以敬让，而民不争；导之以礼乐，而民和睦；示之以好恶，而
mínzhījìn
shī
yún
hèhèshīyǐn
mínjùěrzhān
民知禁。《诗》云：‘赫赫师尹，民具尔瞻。’?
xiàozhìzhāngdìbā
孝治章第八
zǐyuē
xīzhěmíngwángzhīyǐxiàozhìtiānxiàyě
bùgǎnyíxiǎoguózhīchén
érkuàngyúgōng
子曰：?昔者明王之以孝治天下也，不敢遗小国之臣，而况于公、
hóu
bó
zǐ
nánhū
gùdéwànguózhīhuānxīn
yǐshìqíxiānwáng
zhìguózhě
bùgǎnwǔyúguān
侯、伯、子、男乎？故得万国之欢心，以事其先王。治国者，不敢侮于鳏
guǎ
érkuàngyúshìmínhū
gùdébǎixìngzhīhuānxīn
yǐshìqíxiānjūn
zhìjiāzhě
bùgǎnshīyúchén
寡，而况于士民乎？故得百姓之欢心，以事其先君。治家者，不敢失于臣
qiè
érkuàngyúqīzihū
gùdérénzhīhuānxīn
yǐshìqíqīn
fūrán
gùshēngzéqīnānzhī
jìzé
妾，而况于妻子乎？故得人之欢心，以事其亲。夫然，故生则亲安之，祭则
guǐxiǎngzhī
shìyǐtiānxiàhépíng
zāihàibùshēng
huòluànbùzuò
gùmíngwángzhīyǐxiàozhìtiānxiàyě
鬼享之。是以天下和平，灾害不生，祸乱不作。故明王之以孝治天下也
rúcǐ
shī
yún
yǒujiàodéxíng
sìguóshùnzhī
如此。《诗》云：‘有觉德行，四国顺之。’?
shèngzhìzhāngdìjiǔ
圣治章第九
céngzǐyuē
gǎnwènshèngrénzhīdéwúyǐjiāyúxiàohū
曾子曰：?敢问圣人之德无以加于孝乎？?
zǐyuētiāndìzhīxìngrénwéiguìrénzhīhángmòdàyúxiàoxiàomòdàyúyánfùyánfùmò
子曰：?天地之性，人为贵。人之行，莫大于孝。孝莫大于严父。严父莫
dàyúpèitiān
zézhōugōngqírényě
xīzhězhōugōngjiāosìhòujìyǐpèitiān
zōngsìwénwángyúmíng
大于配天，则周公其人也。昔者周公郊祀后稷以配天，宗祀文王于明
táng
yǐpèishàngdì
shìyǐsìhǎizhīnèi
gèyǐqízhíláijì
fūshèngrénzhīdé
yòuhéyǐjiāyúxiào
堂，以配上帝。是以四海之内，各以其职来祭。夫圣人之德，又何以加于孝
hū
gùqīnshēngzhīxīxià
yǐyǎngfùmǔrìyán
shèngrényīnyányǐjiàojìng
yīnqīnyǐjiàoài
shèng
乎？故亲生之膝下，以养父母日严。圣人因严以教敬，因亲以教爱。圣
rénzhījiàobùsùérchéng
qízhèngbùyánérzhì
qísuǒyīnzhěběnyě
fùzǐzhīdào
tiānxìngyě
jūn
人之教不肃而成，其政不严而治，其所因者本也。父子之道，天性也，君
chénzhīyìyě
fùmǔshēngzhī
xùmòdàyān
jūnqīnlínzhī
hòumòzhòngyān
gùbùàiqíqīnérài
臣之义也。父母生之，续莫大焉。君亲临之，厚莫重焉。故不爱其亲而爱
tārénzhě
wèizhībèidé
bújìngqíqīnérjìngtārénzhě
wèizhībèilǐ
yǐshùnzénì
mínwúzéyān
他人者，谓之悖德；不敬其亲而敬他人者，谓之悖礼。以顺则逆，民无则焉。
bùzàiyúshàn
érjiēzàiyúxiōngdé
suīdézhī
jūnzǐbùguìyě
jūnzǐzébùrán
yánsīkědào
不在于善，而皆在于凶德，虽得之，君子不贵也。君子则不然，言思可道，
xingsīkělè
déyìkězūn
zuòshìkěfǎ
róngzhǐkěguān
jìntuìkědù
yǐlínqímín
shìyǐqí
行思可乐，德义可尊，作事可法，容止可观，进退可度，以临其民。是以其
mínwèiéràizhī
zéérxiàngzhī
gùnéngchéngqídéjiào
érhángqízhènglìng
shī
yún
shū
民畏而爱之，则而象之。故能成其德教，而行其政令。《诗》云：‘淑
rénjūnzǐ
qíyíbùtuī
人君子，其仪不忒。’?
jìxiàohángzhāngdìshí
纪孝行章第十
zǐyuē
xiàozǐzhīshìqīnyě
jūzézhìqíjìng
yǎngzézhìqílè
bìngzézhìqíyōu
sàngzé
子曰：?孝子之事亲也，居则致其敬，养则致其乐，病则致其忧，丧则
zhìqíāi
jìzézhìqíyán
wǔzhěbèiyǐ
ránhòunéngshìqīn
shìqīnzhě
jūshàngbùjiāo
wéixiàbù
致其哀，祭则致其严。五者备矣，然后能事亲。事亲者，居上不骄，为下不
luàn
zàichǒubùzhēng
jūshàngérjiāozéwáng
wéixiàérluànzéxíng
zàichǒuérzhēngzébīng
sān
乱，在丑不争。居上而骄则亡，为下而乱则刑，在丑而争则兵。三
zhěbùchúsuīrìyòngsānshēngzhīyǎngyóuwéibúxiàoyě
者不除，虽日用三牲之养，犹为不孝也。?
wǔxíngzhāngdìshíyī
五刑章第十一
zǐyuē
wǔxíngzhīshǔsānqiān
érzuìmòdàyúbúxiào
yàojūnzhěwúshàng
fēishèngrénzhěwú
子曰：?五刑之属三千，而罪莫大于不孝。要君者无上，非圣人者无
fǎ
fēixiàozhěwúqīn
cǐdàluànzhīdàoyě
法，非孝者无亲。此大乱之道也。?
guǎngyàodàozhāngdìshíèr
广要道章第十二
zǐyuē
jiàomínqīnài
mòshànyúxiào
jiàomínlǐshùn
mòshànyútì
yífēngyìsú
mòshànyú
子曰：?教民亲爱，莫善于孝。教民礼顺，莫善于悌。移风易俗，莫善于
lè
ānshàngzhìmín
mòshànyúlǐ
lǐzhě
jìngéryǐyǐ
gùjìngqífù
zézǐyuè
jìngqíxiōng
乐。安上治民，莫善于礼。礼者，敬而已矣。故敬其父，则子悦；敬其兄，
zédìyuè
jìngqíjūn
zéchényuè
jìngyīrén
érqiānwànrényuè
suǒjìngzhěguǎ
éryuèzhězhòng
则弟悦；敬其君，则臣悦；敬一人，而千万人悦。所敬者寡，而悦者众，
cǐzhīwèiyàodàoyě
此之谓要道也。?
guǎngzhìdézhāngdìshísān
广至德章第十三
zǐyuē
jūnzǐzhījiàoyǐxiàoyě
fēijiāzhìérrìjiànzhīyě
jiàoyǐxiào
suǒyǐjìngtiānxiàzhīwéi
子曰：?君子之教以孝也，非家至而日见之也。教以孝，所以敬天下之为
rénfùzhěyě
jiàoyǐtì
suǒyǐjìngtiānxiàzhīwéirénxiōngzhěyě
jiàoyǐchén
suǒyǐjìngtiānxiàzhīwéi
人父者也。教以悌，所以敬天下之为人兄者也。教以臣，所以敬天下之为
rénjūnzhěyě
shī
yún
kǎitìjūnzǐ
mínzhīfùmǔ
fēizhìdé
qíshúnéngshùnmínrúcǐqí
人君者也。《诗》云：‘恺悌君子，民之父母。’非至德，其孰能顺民如此其
dàzhěhū
大者乎！?
guǎngyángmíngzhāngdìshísì
广扬名章第十四
孝经全文带拼音版
